Tìm hiểu về biến áp xung

Biến áp xung là gì?

Biến áp xung là một thiết bị điện tử sử dụng để biến đổi xung điện áp hoặc cường độ xung, giúp chuyển đổi năng lượng với hiệu suất cao. Đặc điểm của loại biến áp này là cấu tạo phần lõi bằng ferit hoặc hợp kim pemeloid, số vòng dây của nó thường ít. Hệ số vòng/volt giống nhau ở tất cả các biến áp xung,  không phụ thuộc vào hình dạng hoặc kích thước biến áp. Công suất của biến áp xung tỷ lệ thuận với kích thước, kích thước càng lớn công suất càng lớn. Các biến áp xung có cùng kích thước sẽ có công suất khác nhau tùy thuộc vào việc sử dụng cho nguồn blocking hay switching. Và công suất sẽ nhỏ hơn khi sử dụng cho nguồn blocking so với nguồn switching ở cùng 1 biến áp.

Các loại biến áp xung

Biến áp xung có 2 loại cơ bản đó là loại hình xuyến tròn và loại 2 lõi hình chữ E ghép lại hoặc là 2 trụ tròn ghép vào nhau.

Trong đó, chủ yếu là loại biến áp được tạo bởi 2 lõi hình chữ E ghép lại với nhau. Chất liệu chế tạo loại này là bột sắt nên khi bị rơi hoặc bị cạy tháo sẽ rất dễ vỡ.

Muốn tháo được các lõi biến áp này, nên cho vào nước sôi để làm nhả keo dán giữa các lõi với khung quấn các cuộn dây thì mới có thể tháo được các lõi một cách dễ dàng.

So sánh biến áp xung và biến áp thường

Trước hết, về cấu tạo phần lõi ở biến áp thường là thép silic còn ở biến áp xung là ferit hoặc hợp kim pemeloid.

Sự khác nhau của 2 loại này thể hiện qua tần số dòng điện. Trong khi ở biến áp thường tần số dòng điện tù 50-60Hz thì ở biến áp xung tần số đó từ 20KHz lên tới hàng nghìn MHz. Vì hoạt động ở tần số cao hơn nên công suất của biến áp xung mạnh hơn biến áp thường gấp hàng chục lần.

Nguyên lý biến áp xung

Về cơ bản thì loại biến áp này hoạt động giống như biến áp thường, khác ở chỗ dòng điện là dòng xung cao (trên 1 KHz).

Biến áp xung cộng các tín hiệu xung, biến đổi cực tính của các xung và lọc vỏ thành phần một chiều trong dòng điện. Loại biến áp này có thể làm tăng biên độ của điện áp hoặc dòng điện mà vẫn giữ được dạng xung không bị méo như lúc ban đầu.

Công dụng của biến áp xung

Biến áp xung có công dụng bảo vệ mạch điều khiển, vì nó cách ly mạch tiristor và mạch điều khiển, nên khi có sự cố ở mạch tiristor hoặc bên cao áp sẽ không ảnh hưởng đến mạch điều khiển.

Biến áp xung được sử dụng trong các điều kiện làm việc ở tần số cao mà biến áp thường không thể thay thế được.

Biến áp xung được sử dụng phổ biến trong hệ thống truyền tải điện năng.

Các biến áp bên trong xạc điện thoại và máy tính đều sử dụng biến áp xung có thêm 1 bộ băm xung ở tần số cao.